ဖားကန္႔ေဒသတြင္ စက္ယႏၱရားႀကီးမ်ားျဖင့္ ေက်ာက္စိမ္းအလြန္အကြၽံ တူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ေက်ာက္စိမ္းထြက္ရွိမႈ နည္းပါးလာၿပီး ေဒသတစ္ခုလံုး တိမ္ေကာပ်က္စီးလာမည္ကို ေဒသခံမ်ား စိုးရိမ္ပူပန္ေန

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဓိက ေက်ာက္စိမ္းထြက္ရွိရာ ဖားကန္႔ေဒသတြင္ အင္အားႀကီးမားသည့္ စက္ယႏၱရားႀကီးမ်ားျဖင့္ ေက်ာက္စိမ္းအလြန္အကြ်ံ တူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ေက်ာက္စိမ္းထြက္ရွိမႈ နည္းပါးလာၿပီး ေဒသတစ္ခုလံုး တိမ္ေကာပ်က္စီးလာမည္ကို ေဒသခံ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား စိုးရိမ္ပူပန္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

ဖားကန္႔ေဒသတြင္ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈမွာ ေရွးျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္ကတည္းက တူးေဖာ္လာခဲ့ၿပီး ၁၉၉၄ ခုႏွစ္အထိ လက္မႈလုပ္ငန္းအျဖစ္သာ ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ၁၉၉၄ မွ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ခန္႔အထိ စက္ယႏၱရား အငယ္စားမ်ားျဖင့္ ဖက္စပ္ကုမၸဏီမ်ားက တူးေဖာ္လာခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ အက်ဳိးတူ ကုမၸဏီမ်ား၊ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားစြာမွ စက္အင္အားအလံုးအရင္းျဖင့္ တူးေဖာ္ခဲ့ၾကရာ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ႀကီးမားေသာ စက္ယႏၱရားႀကီးမ်ားျဖင့္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ေမ ၃ဝ ရက္အထိ တူးေဖာ္ခဲ့ရာတြင္ ေတာင္အလံုး ၆ဝ ခန္႔ႏွင့္ ယင္းေတာင္ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ေခ်ာင္းအေျမာက္အျမား ေပ်ာက္ကြယ္သြားေၾကာင္း၊ ေမွာ္ေဒသအမ်ားစုတြင္ နာမည္ေက်ာ္ေက်ာက္စိမ္းမ်ား ထြက္ရွိရာေနရာမ်ားမွာ ေနာက္ထပ္တူးေဖာ္စရာ မရွိေလာက္ေအာင္ ပ်က္ယြင္းေပ်ာက္ကြယ္သြားေၾကာင္း ဖားကန္႔ေဒသတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားက ဆိုသည္။

ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ သံဃမဟာနာယက အတြင္းေရးမွဴး ဆရာေတာ္ ဦးကဝိသာရက “ေက်ာက္စိမ္းေတြ အဓမၼတူးေဖာ္ထုတ္ၿပီဆိုရင္ ေဒသတိမ္ေကာသြားမွာ ႏွစ္မၾကာႏိုင္ဘူး။ အရမ္းစိုးရိမ္တယ္။ တူးၾကဆြၾကတာလည္း ဗလပြကိုျဖစ္ေနပါၿပီ။ မတူးဘူးတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း၊ ကုမၸဏီႀကီးေတြလည္း မရွိေတာ့ဘူး။ ေျမစာပံုေတာင္နဲ႔အင္းပဲ ေနရာတကာ ေတြ႕ရေတာ့တယ္။ ေက်ာက္စိမ္းသာထြက္တာ ေဒသဖြံၿဖိဳးေရးက်ေတာ့ ဘာမွမရွိဘူးလို႔ပဲ ေျပာရမယ္။ လမ္းမေကာင္းဘူး။ စာသင္ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ံုမေကာင္းဘူး။ ဥ႐ုျမစ္တိမ္ေကာၿပီး ႏွစ္တိုင္းၿမိဳ႕ရြာေတြ နစ္ျမဳပ္ေနတာ ျမစ္ၾကမ္းျပင္မဆယ္ၾကဘူး။ အခု နန္႔ေမာ္ေက်းရြာမွာဆိုရင္ ဘုရားေဘးကပ္တူးလို႔ ေစတီတစ္ဆူ အက္ကြဲေၾကာင္းရာေပးတာ အက္ေၾကာင္းအက်ယ္ တစ္ေပေက်ာ္ေနၿပီ။ မိုးေရာက္ရင္ ဘုရားၿပိဳေတာ့မယ္။ ဒါၾကေတာ့ ဘယ္သူမွ တာဝန္ခံပါတယ္ဆိုတာ မရွိဘူး။ ဘုန္းႀကီးဆိုေတာ့ အားလံုးေျပာမေကာင္းပါဘူး။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ ေက်ာက္စိမ္းေဒသႀကီး မတိမ္ေကာေအာင္ အခုအခ်ိန္ကစၿပီး စနစ္တက် စီစဥ္ၾကပါ။ အေမြအႏွစ္ေတြက်န္ေအာင္ လုပ္ၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ဒုသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းလာတုန္းက ေက်ာက္စိမ္းအလြန္အကြ်ံမထုတ္ဖို႔၊ ဥ႐ုျမစ္မတိမ္ေကာဖို႔၊ လမ္း၊ ေဆး႐ံု၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ၾကဖို႔ စာထည့္လိုက္တယ္” ဟု မိန္႔ၾကားသည္။

အလြန္အကြ်ံ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ ဖားကန္႔ေဒသအတြင္းရွိ သဘာဝေတာင္အလံုး ၅ဝ လံုးခန္ႏွင့္ ေခ်ာင္းမ်ား၊ ေခ်ာက္မ်ား၊ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး သဘာဝေဘးအႏၱရာယ္မ်ားျဖစ္သည့္ ေရႀကီးျခင္း၊ အပူခ်ိန္ျမင့္မားလာျခင္မ်ား ၾကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း သိရသည္။

ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ေမွာ္ေမာင္းလွ်ံေက်းရြာ၊ ကာလီေခ်ာင္ရြာ၊ ဆြတ္ငိုင္ယန္ရြာ၊ ဖားကန္႔ႀကီးေက်းရြာတို႔အျပင္ တျခားေသာ ေက်းရြာေဒသမ်ားတြင္ ေက်းရြာမ်ား ေျပာင္းေရြ႕ရျခင္း၊ ေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္းမ်ားလည္း ေနရာအႏွံ႔ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ျပည္နယ္ NLD သဘာပတိအဖြဲ႕ဝင္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ မေနာေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးလဆိုင္းက “ဖားကန္႔ၿမိဳ႕ေပၚမွာပဲ ေရြ႕ေျပာင္းတဲ့ရြာ၊ ေပ်ာက္သြားတဲ့ရြာကို မနည္းေတာ့ဘူး။ ေတာင္အလံုးကေတာ့ ၆ဝ ဝန္းက်င္ေလာက္ရွိမယ္။ ေက်ာက္စိမ္းနဲ႔ နာမည္ႀကီးတဲ့ ဖားကန္႔ႀကီးဆိုတာ မရွိေတာ့ဘူး။ ရွေရာ္ခေမွာ္ေပ်ာက္သြားၿပီ။ ဆယ္စုႏွစ္ေလာက္ပဲ ၾကာလိုက္ပါတယ္။ ၂ဝ၁၁ တုန္းကသံုးခဲ့တဲ့ ဘက္ဖိုးေတြက ၁၂၅ဝ အားပဲရွိတယ္။ အခု ၂ဝဝဝ အားရွိတဲ့ ဘက္ဖိုးေတြ ဖားကန္႔ကို သယ္ေနပါၿပီ။ ေနာက္ငါးႏွစ္၊ ေျခာက္ႏွစ္အတြင္းမွာ အမ်ားႀကီးေျပာင္းလဲသြားဖို႔ ရွိပါတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းကိုပဲ အဓိကအားထားေနတဲ့ေနရာမွာ ေက်ာက္စိမ္းသာ ရွားပါးလာရင္ ဒီေဒသရဲ႕အနာဂတ္ ေကာင္းမွာမဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ဘက္က စနစ္တက်တူးေဖာ္ၿပီး ေရရွည္အတြက္ ေဒသခံေတြအတြက္ ထည့္စဥ္းစားေပးဖို႔ လိုေနပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ အစိုးရမွ ေကာက္ယူထားေသာ စာရင္းမ်ားအရ ဖားကန္႔ေဒသတြင္ အိမ္ေထာင္စု ၃၃၁၂၈၊ လူဦးေရ ၃၁၂၅၂၈ ဦး ေက်းရြာအုပ္စု ေပါင္း ၂၁ စု၊ ေက်းရြာေပါင္း ၁၁၆ ရြာ အနက္ ၅၄ ရြာသာ ျပည္ထဲေရးအမည္ေပါက္ျဖစ္ၿပီး ေက်းရြာ ၆၆ ရြာမွာ ထပ္တိုးရြာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။

ဖားကန္႔ေဒသကို အႀကိမ္ႀကိမ္ေလ့လာဖူးၿပီး ျမစ္ႀကီးနားတကၠသိုလ္မွ ဘူမိေဗဒပါရဂူဘြဲ႕ရ ေဒါက္တာေအာင္ႏိုင္သူက “ေက်ာက္စိမ္းမွာ နက္ဖ႐ုိက္၊ ေဂ်ဒိုက္ဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္။ ဖားကန္႔ေက်ာက္စိမ္းက ကမၻာ့အေကာင္းဆံုး ေဂ်ဒုိက္အမ်ဳိးအစားပါ။ ေက်ာက္စိမ္းက ေက်ာက္သက္တမ္းအႏုအရင့္နဲ႔ မဆိုင္ဘူး။ ေက်ာက္လႊာႀကီးေတြ တိုးတိုက္မႈေၾကာင့္ တစ္ခုေသာအပူခ်ိန္၊ တစ္ခုေသာဖိအားရဲ႕ေအာက္မွာ ကိုက္ညီမႈရွိတဲ့ ျဒပ္စင္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္လာတာပါ။ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ စမ္းသပ္ခ်က္အရဆိုရင္ ေနာက္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ေမြးျမဴလို႔မရဘူး။ တိုက္ႀကီးေတြ တိုက္ရင္ေတာင္မွ တိုက္တိုင္းမျဖစ္ဘူး။ တူညီတဲ့အပူခ်ိန္၊ ဖိအား၊ ျဒပ္စင္ေတြလိုပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်ိန္မွာ သံယာဇာတ က်ိန္စာသင့္မွာလို႔ စာသင္တိုင္းလည္း တပည့္ေတြကို ေျပာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံက်ေတာ့ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဥပေဒကလည္း စနစ္တက်မရွိေတာ့ ဝမ္းနည္းစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ေက်ာက္စိမ္းဟာ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိပဲ ထြက္မွာပါ” ဟု သံုးသပ္သည္။

ဖားကန္႔ေဒသတြင္ သဘာဝေတာေတာင္မ်ား အလြန္အကြ်ံ ျပဳန္းတီးလာမႈေၾကာင့္ ေဆာင္းရာသီကာလမ်ားတြင္ အပူခ်ိန္ျမင့္တက္လာမႈကို ခံစားလာသည္မွာ ငါးႏွစ္ေက်ာ္လာၿပီး ဥ႐ုျမစ္ေဘးေက်းရြာ မ်ားဥ႐ုျမစ္ တိမ္ေကာလာမႈေၾကာင့္ ေပ ၂ဝ ခန္႔ ျမင့္တက္လာေၾကာင္း သိရသည္။

ဖားကန္႔ေဒသတြင္ ေက်ာက္စိမ္းထြက္ရွိႏိုင္သည့္ ေဒသမ်ားမွာ ကံဆီး၊ လံုးခင္း၊ ဖားကန္႔၊ ဆိပ္မူ၊ ေဟာင္ပါး၊ တာမခံ စသည့္ေက်းရြာေဒသမ်ားျဖစ္ၿပီး ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ ေက်ာက္စိမ္းမ်ဳိးႏြယ္ဝင္ ထြက္ရွိႏိုင္သည့္ ဧကေပါင္း ၁၅ဝဝဝ ေနရွိၿပီး ယင္းဧကအားလံုးမွာ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ အက်ဳိးတူကုမၸဏီမ်ားလက္သို႔ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။

၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၉ ရက္မွစတင္ကာ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေကအိုင္ေအအဖြဲ႕တို႔ မိုးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ စစ္ပြဲမ်ားစတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ စစ္ပြဲမ်ား ကခ်င္တစ္ျပည္နယ္လံုး ျပန္႔ႏွံ႔လာၿပီး ဖားကန္႔ေဒသတြင္ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ခြင့္ကို ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ေမ ၃ဝ ရက္က စတင္ကာ အစိုးရမွ တရားဝင္ပိတ္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ၿပီး ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁ ရက္မွ ျပန္လည္တူးေဖာ္ခြင့္ျပဳခဲ့ရာ လုပ္ငန္းမ်ားရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။

ေအာက္တိုဘာလကုန္အထိ အစိုးရသတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာန၏ စာရင္းမ်ားအရ ဖားကန္႔ေဒသတြင္ ပုဂၢလိကကုမၸဏီ ၈ဝ၈ ခု တစ္ဧကလုပ္ကြက္ေပါင္း ၁၅၆၃၈ ကြက္၊ အက်ဳိးတူကုမၸဏီ ၂၂၂ ခု၊ လုပ္ကြက္ေပါင္း ၃ဝ၂ ကြက္ရွိၿပီး ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္သည့္ကုမၸဏီ ၅၉ ခု လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ရန္ ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

ဖားကန္႔ေဒသတြင္ စက္ယႏၱရားႀကီးမ်ားျဖင့္ ေက်ာက္စိမ္းအလြန္အကြၽံ တူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ ႏွစ္အ�

www.mohnyinnews.blogspot.com